رویکردهای مداخله‌ای برای کاهش آسیب‌های حاصل از حوادث رانندگی

مقدمه: آسیب‌ها و جراحت‌ها 12 درصد از بار کلی بیماری‌ها را تشکیل می‌دهد و به‌عنوان سومین دلیل شایع مرگ و دلیل اصلی مرگ در سنین 40-1 سال تلقی می‌گردد. این آسیب‌ها عمدتاًَ در تصادفات جاده‌ای رخ می‌دهد و مطابق با داده‌های سازمان بهداشت جهانی، مرگ‌های جاده‌ای حدود 25 درصد کل مرگ‌های ناشی از جراحت‌هاست. این مطالعه با هدف بررسی مروری بر رویکردهای جاری در دنیا برای کاهش مرگ و میر و بار بیماری حاصل از حوادث رانندگی انجام شده است. روش‌ها: در این مقاله مروری، مطالعات مرتبط بین سال‌های 2009-1990 از طریق بانک داده‌های Medline وCochrane Library و برخی از مقالات فارسی با کلمات کلیدی آسیب جاده‌ای، تصادف جاده‌ای، رفتار رانندگی، عوامل مؤثر، فاکتورهای انسانی مؤثر بر تصادفات، سایکولوژی تصادف، رویکردهای مداخله‌ای و بار بیماری جستجو شدند. یافته‌ها: مداخلات مورد نیاز را در نگاه کلی می‌توان در چهار گروه زیر خلاصه کرد: 1- اعمال قوانین و تأکید بر اجرا و حمایت از قوانین؛ 2- متناسب و هماهنگ کردن راننده، وسیله نقلیه و مجریان؛ 3- تقویت زیر‌ساخت‌ها، سیستم‌های اطلاعاتی و مدیریتی؛ 4- ارتباطات، آموزش و مشارکت عمومی. نتیجه‌گیری: تلاش برای سازمان‌دهی رویکردهای چند بعدی به عوامل مؤثر در تصادفات، با در نظر گرفتن شرایط فرهنگی، اجتماعی و روانی هر منطقه امری بدیهی به نظر می‌رسد. مداخله مؤثر بر پایه درک مفهومی از تمامی عوامل دخیل در رانندگی شکل می‌گیرد؛ نگاه همه جانبه لازمه تأثیر بر مقولات پیچیده است. لذا قالب تئوریک مشخص و تفصیلی باید مهیا شود تا بتوان بر اساس آن مداخلات را طراحی کرد. دستورالعمل‌های موجود برای نیروهای درگیر و نقش‌آفرین درکنترل تصادفات ترافیکی نیازمند همکاری و تشریک مساعی همگانی است.